Unia Europejska

foto Piotr Ślipiński

Główne zainteresowania naukowe:

Antropogeniczne przemiany środowiska przyrodniczego w Karpatach, 

Prowadzone projekty badawcze:

Analiza antropogenicznych zmian środowiska przyrodniczego w Bieszczadach Zachodnich w oparciu o źródła historyczne.

Karpaty Środkowe, a szczególnie Bieszczady, Beskid Niski i Pogórze Przemyskie są obszarem, na którym na przestrzeni ostatnich 200 lat zachodziły bardzo skomplikowane zmiany natury politycznej, co wpłynęło na stosunki demograficzne i ekonomiczne, zaś w konsekwencji spowodowało bardzo poważne zmiany środowiska przyrodniczego. Procesy te miały wielokierunkowy charakter, o bardzo wysokim stopniu komplikacji. Podstawowym czynnikiem był wzrost zaludnienia w latach 1772 – 1939, zaistniały przy ogólnym zapóźnieniu gospodarczym całej Galicji. Efektem tego było narastanie natężenia antropopresji, wynikające z coraz większego deficytu terenów rolnych. Drugą ważną przyczyną istotnych zmian środowiska, były skutki gwałtownego rozwoju przemysłu drzewnego i naftowego, jaki zaistniały pod koniec XIX wieku.
Na skutek przemian natury politycznej w latach 1939 – 1951, których głównymi objawami były zmiany przebiegu granic państwowych oraz częściowe i całkowite wysiedlenia ludności nastąpiło zniszczenie praktycznie całej infrastruktury gospodarczej regionu. Efektem było odwrócenie procesu przemian środowiska przyrodniczego, którego głównym objawem było zjawisko wtórnej sukcesji, a z czasem wzrost powierzchni leśnej od 50% do 100% na poszczególnych obszarach.
Celem badań jest ukazanie tych przemian poprzez analizę materiałów źródłowych w tym głównie dokumentów związanych z podatkiem gruntowym, a następnie porównanie tych danych z aktualnym układem zbiorowisk roślin na badanych obszarach. Ostatecznym efektem analiz jest ukazanie przebiegu przemian natężenia antropopresji na poszczególne fragmenty krajobrazu czy tez ekosystemy na przestrzeni ostatnich 200 lat z bardzo wysokim stopniem dokładności (do 1 m2 w terenie). Gromadzone dane umożliwiają rekonstrukcję stanu zagospodarowania poszczególnych wsi we wcześniejszym okresie ich istnienia (XV – XVIII w.).
Prowadzenie badań na dwóch płaszczyznach tj. historycznej i przyrodniczej umożliwia stworzenie uzupełniającej się dwupłaszczyznowych baz danych o badanych obszarach. System ten w dużym stopniu umożliwia unikanie błędów wynikających z niewłaściwej interpretacji danych źródłowych.

Wybrane publikacje:

1. Augustyn M. 1993. Połoniny w Bieszczadach Zachodnich, Materiały Budownictwa Ludowego w Sanoku: 31: 88–98

2. Augustyn M. 1997, Exploitation of forests and its influence on local environment along valleys of upper San and Solinka in XIXth and the first half of XXth century /in/ Selected ecological problems of polish-ukrainian Carpathians, Proceedings of the scientific session within the 2nd Annual Meeting of The International Centre of Ecology, Polish Academy of Sciences, Bieszczady: 7 - 14.

3. Augustyn M. 1999. Antropogeniczne zmiany środowiska przyrodniczego na terenie dawnej wsi Wołosate w świetle źródeł historycznych, Roczniki Bieszczadzkie: 7: 307–325.

4. Augustyn M. 2000. Wpływ produkcji potażu na stan lasów nad górnym Sanem i Solinką w XIX w. Roczniki Bieszczadzkie: 8: 299-324.

5. Augustyn M. 2000. Początki górnictwa naftowego w Bieszczadach. Bieszczad: 7: 219-281.

6. Augustyn M., 2001. Antropogeniczne zmiany środowiska przyrodniczego na terenie dawnej wsi Ustrzyki Górne, Roczniki Bieszczadzkie: 9: 237 – 262.

7. Perzanowski K., Augustyn M. 2001. Application of long-term data in studies on populations of large mammals and the evaluation of anthropogenic effects at Bieszczady Mountains. Poland. Proc. Natl. Conf. LTER in Poland: 61- 64.

8. Augustyn M. 2001. Historia kopalni ropy naftowej w Polanie, Rocznik “Bieszczad: 9: 106 - 162.

9. Augustyn M. 2004. Anthropogenic changes in the environmental parameters of Bieszczady Mountains. Biosphere Conservation, Vol. 6 No 1, Wildlife Conservation Society, Tokyo: 43–53.

10. Augustyn M. 2006. Monografia rozwoju przemysłu drzewnego jako podstawowego czynnika przekształceń środowiska leśnego Bieszczadów Zachodnich w XIX i pierwszej połowie XX wieku, 

11. Augustyn M. 2007. Antropogeniczne zmiany środowiska wodnego w Bieszczadach do 1951 r. Część 1. Dolina górnego Sanu. Bieszczad: 13: 111–178.

12. Augustyn M., Kucharzyk S. 2008. Analiza stanu zachowania lasów we wsiach Ustrzyki Górne i Wołosate w świetle dokumentów historycznych. Roczniki Bieszczadzkie: 16: 159–178.

13. Kucharzyk S, Augustyn M. 2008. Dynamika górnej granicy lasu w Bieszczadach Zachodnich - zmiany w ciągu półtora wieku. Studia Naturae: 54 cz. II: 133–156.

14. Augustyn M. 2008. Antropogeniczne zmiany środowiska wodnego w Bieszczadach do 1951 r. Część 2. Dorzecze górnej Solinki. Bieszczad: 14: 11–75.

15. Augustyn M., Szary A. 2008. Stan zachowania dawnych sadów na terenie wsi Stebnik. Bieszczad 14: 317–334.